दलित बहुजन स्त्रिया : भारतातील #मीटू च्या प्रणेत्या
निकिता सोनावणे
१४ मार्च २०२१
माजी केंद्रीय मंत्री एम. जे. अकबर यांनी पत्रकार प्रिया रामाणी यांच्यावर मानहानीचा दावा लावला होता, त्या खटल्यातून प्रिया रामाणी यांची निर्दोष सुटका झाली. भारतातल्या #MeToo चळवळीचा हा मोठा विजय मानला जात आहे. कोर्टाच्या या निकालाने कामाच्या ठिकाणी होणाऱ…
.jpg)
स्त्रीवादी पुरुष म्हणजे कोण?
छाया दातार
१२ मार्च २०२१
मला विद्या बाळांनी सांगितलेला एक किस्सा आठवतोय. एका खेड्यामध्ये स्त्रियांचे स्वयंसाहाय्यता गट बांधण्याचे, तसेच संडास बांधण्यासाठी लोकांना प्रवृत्त करण्याचे काम चालू होते. त्यातच आठ मार्चला स्त्रीमुक्ती दिन साजरा करायचे ठरले. कार्यक्रम काय करायचा यावर खूप चर्चा झाली. त्यासाठी एका बाईने एक सूचना दिली. सर्व बायांनी मिळून गावातील सर्वात चांगला नवरा कोण आहे हे ठरवावे. म्हणजे त्याचे गुण सर्वांनी जपावे,…
Reign of the paramount Shahzadi Jahanara
Sanika Devdikar
०८ मार्च २०२१
She rules. She governs. She plays fair. She builds intricate buildings and is a patron of arts and poetry. She owns a ship which travels to Mecca & Madina for worship. She looks after the port of Gujarat. A grand procession takes place when she enters the Chandni Chowk. There are slow moving elephants, and men sprinkle water and flowers as she passes by. A woman stands in front of the elephant wi…
.jpg)
गांधींच्या स्त्रियांविषयीच्या धारणांचे संशोधन
सुजाता पटेल
०५ मार्च २०२१
स्त्रियांविषयीच्या गांधींच्या कल्पना वा धारणा या विषयावर मी १९८८ मध्ये एक अभ्यासलेख लिहिला होता. स्त्रियांसाठी “स्वतंत्र क्षेत्रा”ची (separate sphere) कल्पना त्यावेळी भारतात, व जगभरातही, प्रचलित होती, तिचा पुरस्कार गांधींनीही केलेला. गांधी हे स्त्रीवादी होते हे तत्कालिन स्त्री अभ्यासकांचे मत खोडून काढणारी मांडणी मी त्या लेखात केली होती. याच मुद्द्याची अधिक सखोल चर्चा मी या अभ्यासलेखामध्ये केली आहे…
The Mughal Matriarchs - Power & Reign of the Mughal Zenankhana
Sanika Devdikar
०८ फेब्रुवारी २०२१
Just as I had convinced myself by the time I went to 10th grade that the 16th and 17th century India for Islamic women was doomed, something inside me had a gentle urge to go beyond the school history textbooks and dig in a little deeper. I felt that the truth lies differently somewhere. When we think of the word ‘harem’ or ‘zenana’, we instantly think about how women would be objectified or were …
चित्रपटांतील स्त्री प्रतिनिधित्व, मानधन आणि प्रेक्षकपसंतीचे मानसशास्त्र
अद्वैता देशमुख
०४ जानेवारी २०२१
अपवादामुळे नियम आणखीच स्पष्ट होतात असे म्हणतात. अगदी तसेच विद्या बालन आणि नंतर काही प्रमाणात दीपिका पदुकोण व कंगना राणावत यांच्या उठून दिसणार्‍या कारकीर्दीमुळे सध्याचे स्त्री कलाकारांचे चित्रपटक्षेत्रातील एकंदर दुय्यम स्थान अधोरेखित झाले. आवडो किंवा न आवडो, चित्रपटांचा जीवनावर आणि जनमानसावर होणारा परिणाम नाकारता येत नाही. कला ही समाजाचे प्रतिबिंब दाखवते, त्याच वेळी समाजाला पुढे नेण्याचीही कामगिरी …
बदल हवाच पण दिशा कोणती?
संध्या नरे-पवार
०९ ऑगस्ट २०२०
**‘द चेंज : विमेन, एजिंग अँड द मेनोपॉज’ हे जर्मेन ग्रिअर या लेखिकेचे पुस्तक पन्नाशीच्या उंबरठ्यावरील स्त्रियांना पुन्हा एकदा नव्याने आपल्या आयुष्याचा विचार करायला भाग पाडते. हे पुस्तक १९९१ मध्ये प्रसिद्ध झालेलं आहे पण आज २०२० मध्येही त्याचा विषय आणि आशय महत्त्वाचा आहे. मेनोपॉज, रजोनिवृत्ती हा या पुस्तकाचा विषय असला तरी या विषयाच्या निमित्ताने जर्मेन एकूणच बाईचं जगणं, तिचं दिसणं, तिचं असणं आणि तिचं…
COVID & Crisis of Care : Feminist psychological view
Dr. Sadhana Natu
०१ ऑगस्ट २०२०
COVID 19 pandemic has also unleashed a mental health pandemic. We are facing a humanitarian crisis of a magnitude that leaves us numb with food scarcity, health and mental health issues, problems related to employment, work, travel, migration, labour, communication and so on. It is also challenging us in terms of our preparedness as caregivers, as individuals and as a society. This article is an …
तुम्हांला मूल नको आहे म्हणजे तुम्हांला करिअर हवंच आहे असं नाही
मॅरिएन एलोइस
०८ जुलै २०२०
२६ वर्षांची होईपर्यंत ‘आयुष्यात काहीही करायचं नाही’, असा विचार मी कधीही केला नव्हता. माझं वय लहान असल्यापासून आपल्याला मूल नको आहे हे मला माहीत होतं. त्यामुळे मुलांच्या ऐवजी मी एमएची पदवी आणि माझ्या करिअरमागे धावत राहिले. माझ्यासाठी केवळ तेवढेच पर्याय आहेत असं मला वाटत होतं, मात्र एका टप्प्यावर मला ते जगणं फार आवडू लागलं - पोटापुरता पैसा कमवायचा, त्यासाठी काम करायचं, माझ्या जवळच्या माणसांसोबत वेळ …
